Wszystkim,

którzy doświadczyli wydarzeń z 1977 r.:

Tym,

którzy opuścili Wapno

na zawsze

oraz Tym,

którzy tu pozostali.

M. Lisiecki

 

Logo Kopalni

czako gornika

Powrót do strony głównej

Katastrofa górnicza 

Komitet obchodów 30-lecia katastrofy

Program uroczystości rocznicowych 5 sierpnia 2007 r.

2007 rok

30-lecie katastrofy Kopalni Soli w Wapnie

 

Z okazji przypadającej w bieżącym roku 30 rocznicy katastrofy górniczej Kopalni Soli w Wapnie zawiązał się

Komitet Obchodów tej rocznicy

Uroczyste obchody rocznicowe odbyły się w Wapnie

 5 sierpnia 2007 r.

 

Kalendarium wydarzeń

 sprzed 30 lat:

10 SIERPNIA 1972 r. zaewidencjonowanie wycieku

w komorze 36

na poziomie III Kopalni

1972-1976

 akcje zapobiegawcze

1976-1977

 akcja ratownicza

1977

przygotowywanie się

na ewentualność wdarcia się wody do wyrobisk podziemnych

4/5 SIERPNIA 1977 r.

KATASTROFALNE WDARCIE SIĘ WODY DO KOPALNI

5 SIERPNIA

Pierwsze tąpnięcie

i ewakuacja

Bilans ewakuowanych:

324 osoby z 21 obiektów.

12 SIERPNIA

Początek budowy rurociągu

z Jeziora Czeszewskiego

do Kopalni

15/16 SIERPNIA

Drugie tąpnięcie

i ewakuacja

Bilans ewakuacji:

113 mieszkańców

z 7 budynków

8 WRZEŚNIA

Trzecie tąpnięcie

i ewakuacja

Bilans ewakuacji:

20 osób z 2 budynków

10 PAŹDZIERNIKA

rozpoczęto pompowanie wody

do Kopalni.

Do tego momentu

zatopiony był poziom

XII, XI, X, IX, VIII, VII

27/28 PAŹDZIERNIKA

 Czwarte tąpnięcie

i ewakuacja

Wapno opuściło

około 900 osób

10 GRUDNIA

całkowite zatopienie wyrobisk podziemnych Kopalni Soli

29 GRUDNIA

Piąte tąpnięcie

18 STYCZNIA 1978 r. ruchy powierzchni łącznie

ze zniszczeniami budynków mieszkalnych

Do 30 CZERWCA 1978 r.

zakończenie wszystkich pracy likwidacyjnych Kopalni

 
          W nocy z 4 na 5 sierpnia 1977 r. około godziny 1.15 na zawsze przestały kręcić się koła wież wyciągowej na Kopalni. Wtedy też na górę wyjechali ostatni ludzie

           Nikt nie zobaczy piękna wapieńskiej Kopalni

0d 30 lat pozostaje ono w pamięci Tych wszystkich, którzy zjeżdżali tam

co dzień w trzęsącej się "skipklatce"

W wyniku tąpnięć z Wapna ewakuowano około 1400 osób.

Podaje się kilka liczb: 1402 osoby (370 rodzin) z 47 budynków, około 1500 osób, 1378 osób, spośród których po uspokojeniu się powierzchni powróciło 208 osób.

W wyniku katastrofy zniszczeniu lub uszkodzeniu uległy 23 domy mieszkalne oraz 19 innych obiektów. Zniszczeniu uległy zabudowania na ulicy Staszica, Obrońców Stalingradu, Ogrodowej, częściowo Górniczej, Świerczewskiego, torowisko kolejowe.

Lokale dla ewakuowanych mieszkańców Wapna znalazły się w Złotowie, Trzciance, Pile, Wronkach, Czarnkowie, Szubinie, Poznaniu.

Tam zakwaterowano ludzi i pracowników Kopalni, którzy zdecydowali się odejść z branży górniczej.

Do Kłodawy przekwaterowano ludzi, którzy mieli duże staże w górnictwie. Wobec wyłączenia z eksploatacji Wapna, jego plany produkcyjne miała przejąć Kłodawa i dlatego Kopalnia ta potrzebowała dodatkowych rąk do pracy.

Zabezpieczone lokale w Wągrowcu miały być przeznaczone dla tych pracowników Kopalni, którzy nie zmienili miejsca zatrudnienia i mieli zajmować się likwidacją zakładu górniczego w Wapnie.

Ponadto w Wągrowcu i Gołańczy dla ewakuowanych mieszkańców zabezpieczono po 2 baraki. Miały być one tymczasowym lokum, a okazały się mieszkaniami na stałe. Z biegiem czasu przejęły je tamtejsze lokalne samorządy.

        Ze względu na panujące wówczas uwarunkowania polityczne i szeroko rozumianą propagandę sukcesu o katastrofie w Wapnie niewiele pisano. Jednak pojawiło się kilka artykułów prasowych, które dziś z perspektywy czasu należy w niektórych momentach traktować z pewnym dystansem. Chcąc przybliżyć atmosferę tamtych czasów postaramy się je zamieścić w pełnym ich słowa brzmieniu.

            Artykuły prasowe z tamtego okresu będą publikowane w kolejności ich ukazywania się w taki sposób, aby do 5 sierpnia 2007 roku na łamach naszej strony ukazały się wszystkie. (Było ich niewiele).

          W 1977 roku ekipa Telewizji Polskiej nakręciła duży reportaż o katastrofie w Wapnie.  W reportażu znalazły się między innymi wywiady z ludźmi, którzy jako ostatni wyjechali na powierzchnię, pokazano też demontaż wieży szybowej szybu Wapno I, przeprowadzono wywiady z ewakuowanymi do Gołańczy mieszkańcami Wapna. W filmie tym znalazły się kadry przedstawiające wyjazd grupy pracowników Kopalni do Kłodawy (15 września). To właśnie w tym filmie ówczesny Naczelnik Gminy Tadeusz Kramer przedstawił plany budowy nowego osiedla Wapno.

Niestety, ze względu na panujące wówczas uwarunkowania polityczne filmu tego nigdy nie wyemitowano. Przeleżał długie lata w archiwum i prawie po 20 latach odnaleziony gdzieś na zakurzonej półce w przypadkowy sposób trafił do Wapna.

Marcin Lisiecki

WSPOMNIENIA 

 

ARTYKUŁY PRASOWE:

 

1976

Smak soli

 

1977

Drążenie po sól ziemi

Gdy rozstąpiła się ziemia

Wyrok wydała natura

Kopalnia Soli w Wapnie będzie zlikwidowana

Ostatnie chwile Kopalni

Trzeci poziom

 

1978

Co dalej z Wapnem

Dramatu ciąg dalszy

W rok po katastrofie

Zamknięte miasto

 

1979

Kiedy rozwarła się ziemia

Pociągi znów jadą przez Wapno

 

1980

Dziura w ziemi, czyli jak zniknęło miasto

 

1983

Geologowie niebawem zadecydują o dalszym losie Wapna

 

1991

Czy gips uratuje Wapno?

 

2003-2007

Przebieg ostatniej zmiany pod ziemią  w nocy z 4 na 5 sierpnia 1977 r. (godz. 22.20-1.15)

 

Przyczyny katastrofy