Marcin Lisiecki
KOPALNIA WCZORAJ I DZIŚ
Zarys dziejów Kopalni Soli w Wapnie (1911-1991)
|
|
Recenzja książki Marcina Lisieckiego
pt. Kopalnia wczoraj i dziś. Zarys dziejów Kopalni Soli w Wapnie (1911-1991)
Kopalnia
Soli im. Tadeusza Kościuszki w Wapnie największy w latach 50-tych i
60-tych XX wieku producent soli kamiennej (najlepszej jakościowo) w
Polsce, eksportujący sól na wszystkie kontynenty świata,
doczekała się wprawdzie ksiązki monograficznej (red. Stanisław Kopeć,
Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1961) to jednak po katastrofie
górniczej w 1977 roku nikt nie podjął próby opracowania
bilansu dokonań w całym okresie jej funkcjonowania (1911-1991). Tym
bardziej za celowe i ze wszechmiar słuszne było podjęcie przez autora
napisania zarysu dziejów tego jednego zakładu górniczego
Pałuk.
Książka jest źródłem wiedzy specjalistycznej związanej z górnictwem solnym w Wapnie a jej tematyka jest ważna z punktu widzenia historii gospodarczej. Publikacja ma charakter przede wszystkim poznawczy i popularyzatorski. Napisana jest w sposób komunikatywny, przejrzysty i konsekwentny, co jest dużym osiągnięciem Autora, biorąc pod uwagę mnogość i złożoność rozważanych problemów. Stąd też adresowana może być do szerokiego grona odbiorców (zwłaszcza związanych wcześniej i obecnie z b. kopalnią soli i m. Wapno). Strukturę pracy (dość rozbudowaną) poprawnie podporządkowano tematowi, zachowano klarowność i logiczną kolejność wywodów. Praca składa się ze wstępu, 11 rozdziałów i bibliografii. rozdziały 1-6 stanowią historię kopalni i miejscowości wapno do 1977 roku. Natomiast rozdziały 7 i 8 dotyczą przełomowego w dziejach zakładu i osiedla wydarzenia jakim była w 1977 roku katastrofa górnicza (wówczas z Wapna wyemigrowało około 1500 osób, czyli połowa jego mieszkańców) i opisują jej przyczyny oraz skutki. Rozdział 9 przedstawia działalność przedsiębiorstwa do momentu jego likwidacji (1978-1998). Rozdział 10 ujmuje zatrudnienie w kopalni w całym okresie jej działalności. Pracę kończy interesujący rozdział (11) dokumentujący wspomnienia wybranych osób związane z pracą w kopalni w Wapnem (wywiady przeprowadziły osoby związane z programem "Solny Most").
Pozytywnego odnotowania wymaga również przedstawiona przez Autora
bibliografia - tworząc tym samym wartościowy punkt wyjścia do
dalszej kwerendy. Praca ilustrowana jest trafnie obranymi
przykładami praktycznymi (np. danymi liczbowymi czy fotografiami).
Z
obowiązku recenzenta należy odnotować również, ze książka posiada
nieliczne usterki formalne i elementy dyskusyjne, jednak biorąc pod
uwagę zasadniczo poprawną całość opracowania ich znaczenie ma
charakter marginalny.
Na wyróżnienie zasługuje
fakt, iż Autor z ogromnym zaangażowaniem i emocjonalnym osobistym
podejściem (Jego Ojciec i Dziadek byli pracownikami kopalni)
poświęcił wiele czasu na dotarcie do materiałów źródłowych (m.in. w
Wapnie, Gnieźnie, Wągrowcu, Poznaniu, Pile) i w sposób prawidłowy je
wykorzystał. (nadmienić należy, że Autor jest również twórcą strony
internetowej o Kopalni Soli w Wapnie).
Książka stanowi zasadnicze
kompendium wiedzy na temat Kopalni Soli im. Tadeusza Kościuszki w
Wapnie (wraz z osiedlem górniczym posiadającym w latach 50-tych,
60-tych i 70-tych ubiegłego wieku prawa osiedla miejskiego) będąc
jednym z nielicznych opracowań ujmujących historię
społeczno-gospodarczą tego zakładu w sposób kompleksowy.
Dla władz samorządowych gminy
Wapno i jej mieszkańców może stanowić element promocyjny.
Podniesione walory opracowania
upoważniają mnie jako recenzenta do rekomendacji książki szerokiemu
gronu odbiorców (zwłaszcza, że będzie ku temu okazja 5.08.2007 r. w
30-tą rocznicę tragedii w Wapnie. (...)
dr n. ekon. Krzysztof Małachowski
Uniwersytet Szczeciński
Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług
Katedra
Historii Społeczno-Ekonomicznej
i Gospodarki Przestrzennej
Szczecin, 29 czerwca 2007 r.
|
Powstawanie książki |
